به نقل از «ایران اکونومیست»

افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع دو، با داشتن یک والد دیابتی

تاریخ انتشار: ۹ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۲۰۶۱۰

یافته‌های یک مطالعه در مورد الگوی وراثت‌پذیری دیابت نوع دو نشان داد که بیماری دیابت نوع دو به طور یکسان به خواهر و برادر منتقل می‌شود و عامل ابتلای والدین، مهم‌ترین عامل خطر ابتلا به این بیماری است.

به گزارش ایران اکونومیست، دیابت نوع دو؛ یک بیماری پیچیده و یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غدد است که با عوامل محیطی و ژنتیکی ارتباط دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در بیماری دیابت، ابتلای خویشاوندان درجه یک، مخصوصاً مادر باعث افزایش شانس ابتلای فرد می‌شود. قسمتی از این افزایش خطر، ناشی از عوامل ژنتیکی است، اما به شیوه زندگی مانند عادات نادرست غذایی و عدم تحرک اعضای خانواده نیز مرتبط است.

وراثت‌پذیری و میزان تجمع خانوادگی بیماری دیابت نوع دو در ایران نامعلوم است. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع دو، حداقل دارای یک عضو خانواده مبتلا به دیابت، مانند والدین و خواهر و برادر هستند. هر چقدر تعداد بیشتری از اعضای خانواده، مبتلا به این بیماری باشند؛ خطر ابتلا به دیابت نوع دو نیز افزایش می یابد.  

بررسی میزان تجمع خانوادگی بیماری دیابت، می‌تواند به پیش‌بینی ابتلا به دیابت کمک کند. بر همین اساس پژوهشگران پژوهشکده علوم غدد درون‌ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با انجام یک مطالعه تجمع خانوادگی و وراثت‌پذیری این بیماری را مورد بررسی قرار دادند.

برای انجام این مطالعه، پژوهشگران از داده‌های مربوط به مطالعه ژنتیک کاردیومتابولیک تهران استفاده کردند. این مطالعه بخشی از مطالعه قند و لیپید تهران است که مطالعه‌ای آینده‌نگر و مبتنی بر جمعیت است که با هدف تعیین شیوع و بررسی عوامل خطر بیماری‌های مزمن غیر واگیردار، بر روی ساکنان منطقه ۱۳ شهر تهران انجام می‌شود. این مطالعه از سال ۱۳۷۸ بر روی بیش از ۱۵ هزار نفر از افراد در محدوده سنی ۳ سال و بیش‌تر انجام شد.

در مطالعه حاضر یکهزار و ۶۹۱ فرد دیابتی و ۱۲ هزار و ۵۰ فرد غیر دیابتی  بالای ۲۰ سال مورد بررسی قرار گرفتند و وراثت‌پذیری و تجمع خانوادگی ابتلا به دیابت در آن‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت.

از ۱۳ هزار ۷۴۱ نفر مورد مطالعه، ۴۵ درصد زن و ۵۵ درصد مرد بودند. نتایج بررسی‌های این تحقیق نشان داد که در تمام متغیرها به جز قند خون ناشتا، از نظر میانگین در زنان و مردان اختلاف معنی‌داری وجود داشت. همچنین میانگین شاخص توده بدنی در مردان مقدار کم‌تری نسبت به زنان بود؛ اما فشار خون سیستولیک در زنان نسبت به مردان کم‌تر بود.

ارزیابی‌های این مطالعه حاکی از این بود که افرادی که حداقل دارای یک والد دیابتی هستند، شانس بیشتری در ابتلا به دیابت نوع دو دارند و این خطر زمانی که یکی از بستگان درجه یک، نسبت به بستگان درجه دوم، مبتلا به دیابت باشند، افزایش می‌یابد.

به گفته پژوهشگران این تحقیق، این مطالعه برای اولین بار به بررسی الگوی وراثت‌پذیری بیماری دیابت نوع دوم پرداخته است.

یافته برجسته این تحقیق، این بود که وراثت‌پذیری بیماری دیابت نوع دو با الگوی چندژنی در جمعیت ایران بیشتر از میانگین جهانی است. همچنین در این مطالعه مشخص شد که بیماری دیابت نوع دو به طور یکسان به خواهر و برادر منتقل می‌شود و عامل ابتلای والدین، مهم‌ترین عامل خطر ابتلا به این بیماری است.

پژوهشگران این مطالعه بر اساس نتایج به‌دست آمده، توصیه می‌کنند که در سیاست‌گذاری نظام سلامت بهتر است که سطح پیشگیری را از سطح فردی به سطح خانواده تغییر داد.

در انجام این تحقیق مهدی اکبرزاده، دانیال حبیبی، نادیا علی‌پور، پریسا ریاحی، عذرا رمضان‌خانی، فریدون عزیزی و مریم‌السادات دانشپور؛ پژوهشگران پژوهشکده علوم غدد درون‌ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با یکدیگر مشارکت داشتند.

یافته‌های این مطالعه به صورت مقاله علمی با عنوان «وراثت‌پذیری دیابت نوع دو در خانواده‌های تهرانی: مطالعه ژنتیک کاردیومتابولیک تهران» در مجله «کومش»؛ دوماهنامه دانشگاه علوم پزشکی سمنان منتشر شده است.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: دیابت ، وراثت ، پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: دیابت وراثت بیماری دیابت نوع دو دانشگاه علوم پزشکی دیابت نوع دو ابتلا به دیابت تجمع خانوادگی خطر ابتلا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۲۰۶۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

التهاب عامل کلیدی در پیشرفت آرتروز زانو

به گزارش صدای ایران از گجت نیوز، در یک مطالعه جدید محققان خون ۲۰۰ زن سفیدپوست که در ابتدای آزمایش هیچ علائمی از آرتروز زانو نداشتند و بر اساس عوامل خطر سنتی مانند آسیب دیدگی قبلی زانو یا جراحی زانو کم‌خطر در نظر گرفته می‌شدند را مورد بررسی قرار دادند.

سپس آنها با استفاده از یک آزمایش جدید که به دنبال پروتئین‌های موجود در خون برای پیش‌بینی خطر ابتلا به بیماری است، خون همین افراد را تجزیه و تحلیل کردند. بر اساس مقاله منتشر شده در مجله Science Advances در روز جمعه (٧ اردیبهشت)، تنها با بررسی شش پروتئین در خون می‌توان با دقت پیش‌بینی کرد که کدام فرد در طول ۱۰ سال آینده دچار آرتروز زانو خواهد شد.

این آزمایش در برخی موارد می‌تواند تا هشت سال زودتر از اشعه ایکس که در حال حاضر روش تشخیصی استاندارد طلایی برای آرتروز است، بیماری را شناسایی کند. محققان بر این باورند که تشخیص زودهنگام اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا اگرچه برای این بیماری درمانی قطعی وجود ندارد، اقدامات پیشگیرانه‌ای وجود دارد که می‌تواند روند پیشرفت آن را کند کند. این اقدامات شامل حفظ وزن سالم، انجام ورزش کم‌فشار و مصرف دارو‌هایی برای تسکین علائم می‌شود.

تشخیص آرتروز زانو با یک آزمایش خون ساده

تشخیص زودهنگام آرتروز زانو می‌تواند به مثابه یک زنگ خطر عمل کند. به گفته دکتر ویرجینیا بایرز کروس، نویسنده اصلی این مطالعه و استاد دانشکده پزشکی دانشگاه دوک در کارولینای شمالی، این موضوع می‌تواند افراد را به سمت درمان‌های پیشگیرانه سوق دهد. این امر می‌تواند از بروز عوارض بعدی بیماری مانند درد، ناتوانی و نیاز به تعویض مفصل جلوگیری کند.

علاوه بر این، دکتر کروس اشاره می‌کند که روزی شاید این یافته‌ها به دانشمندان در توسعه درمان‌های پیشگیرانه جدید و مؤثرتر برای این بیماری کمک کند. برای مثال چنین درمان‌هایی می‌توانند بر پروتئین‌های موجود در خون که با این بیماری مرتبط هستند، تأثیر بگذارند.

آرتروز زانو شایع‌ترین نوع آرتروز است و بیش از ۳۲.۵ میلیون بزرگسال در ایالات متحده را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این بیماری که در ابتدا به‌عنوان یک بیماری فرسودگی و پارگی شناخته می‌شد، زمانی رخ می‌دهد که غضروف داخل مفصل (به‌طور معمول در دست‌ها، لگن و زانو) دچار تخریب شود. این امر باعث می‌شود استخوان زیرین به مرور زمان تغییر کند و منجر به درد، خشکی و تورم شود.

التهاب، عامل کلیدی در پیشرفت آرتروز زانو

با وجود این، شواهد جدید حاکی از آن است که التهاب، نقشی اساسی در آسیب مفصلی ناشی از آرتروز زانو ایفا می‌کند. این بدان معناست که بیومارکر‌ها یا نشانه‌های قابل اندازه‌گیری در بدن وجود دارند که می‌توانند شروع بیماری را سال‌ها پیش از مشاهده آسیب ساختاری با اشعه ایکس هشدار دهند.

در این مطالعه جدید، دکتر کروس و همکارانش دو مجموعه نمونه خون را از گروه شناخته‌شده‌ای از زنان سفیدپوست میانسال در انگلستان که از سال ۱۹۸۹ به‌طور سالانه برای آرتروز زانو مورد بررسی قرار گرفته بودند، تجزیه و تحلیل کردند. تیم تحقیقاتی ۲۰۰ زن از این گروه را انتخاب کرد که از نظر سن و شاخص توده بدنی (BMI) با هم مطابقت داشتند. پس از ۱۰ سال پیگیری، نیمی از این زنان به بیماری آرتروز مبتلا شدند و نیمی دیگر نشدند.

محققان با استفاده از هوش مصنوعی، شش پروتئین را در نمونه‌های خون شناسایی کردند که به نظر می‌رسید نشانگر ابتلا به آرتروز زانو در آینده باشند. این نمونه‌های خون، هشت یا چهار سال قبل از تشخیص بیماری فرد، گرفته شده بودند. پروتئین‌های شناسایی‌شده در ایجاد التهاب و هوموستاز (ایستادگی خونریزی)، که اولین گام در پاسخ بدن به آسیب است نقش دارند.

برای تعیین دقت آزمایش، تیم تحقیقاتی از یک معیار ریاضی به نام مساحت زیر منحنی (AUC) استفاده کرد. امتیاز AUC کمتر یا مساوی ۵۰٪ نشان می‌دهد که یک آزمایش نمی‌تواند بین افراد مبتلا و بدون بیماری تمایز قائل شود.

امتیاز بالاتر از ۷۰٪ عملکرد قابل قبول و بالاتر از ۸۰٪ عالی در نظر گرفته می‌شود. شش پروتئین شناسایی شده در مطالعه جدید، امتیاز AUC برابر با ۷۷٪ را کسب کردند، این در حالی است که امتیاز پیش‌بینی بر اساس سن و شاخص توده بدنی افراد حدود ۵۰٪ و بر اساس درد زانو ۵۷٪ است.

اگرچه نتایج این مطالعه اولیه بسیار امیدوارکننده است، اما به گفته دکتر کروس این آزمایش به این زودی‌ها در کلینیک‌ها قابل استفاده نخواهد بود. تیم تحقیقاتی در حال حاضر باید بررسی کند که آیا این موفقیت در مورد مردان و همچنین افراد با نژاد‌های دیگر نیز قابل تکرار است. لازم به ذکر است که زنان به‌خصوص بعد از ۵۰ سالگی، بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز زانو نسبت به مردان هستند.

دکتر کروس اشاره می‌کند پس از تکمیل این مرحله، آزمایش‌های بالینی برای درمان‌های جدید در انتظار ماست. به صورت تئوری، از این بیومارکر‌ها می‌توان برای سنجش کارایی دارو‌های خاص در توقف پیشرفت آرتروز زانو استفاده کرد. در صورت موفقیت‌آمیز بودن این روش در مدل‌های حیوانی، چنین دارو‌هایی می‌توانند روی افرادی که در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند، آزمایش شوند.